КАФЕДРАНЫҢ ҒЫЛЫМИ-ПРАКТИКАЛЫҚ БАЗАЛАРЫ
Кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы ғылыми-зерттеу ұйымдарымен, фармацевтикалық компаниялармен, олардың арасында мемлекеттік құрылымдармен ынтымақтасады:
- ҚР ДСМ ДЗ және ми Ұлттық сараптама орталығы
- Ұлттық биотехнология орталығы
- “Қарағанды фармацевтикалық кешені” ЖШС
- Микробиология және вирусология ҒЗИ
- М. Айқымбаев атындағы аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығы
- Биологиялық қауіпсіздік мәселелері ҒЗИ
- Өсімдіктер биологиясы және биотехнологиясы ҒЗИ
- Антиген ЖШС
- Инфекцияға қарсы препараттардың ғылыми орталығы
- “Қаздиатест” ЖШС
- Республикалық микроорганизмдер коллекциясы
- Қазақ ғылыми-зерттеу ветеринариялық институты
Кафедраның келесі ұйымдармен ынтымақтастығы ерекше жемісті:
7.1 “Қарағанды фармацевтикалық кешені” ЖШС (ҚФК) – биотехнологиялық препараттар шығаратын Қазақстанның ірі фармацевтикалық өндірістерінің бірі, еліміздегі биосимилярлар шығаратын жалғыз зауыт. Үздік студенттердің оқу-өндірістік практикадан биотехнология бойынша маманданған ҚФК өтуі дәстүрге айналды.
Биотехнологияның жетістігінің айқын мысалы – гендік инженерия әдістерін қолдану арқылы жасалған препараттар. Мұндай препараттарды жасау қажетті ақуыздың синтезіне жауап беретін адам ДНҚ бөлімін танудан басталады. Оны кесіп, тірі бактерияның (мысалы, E. coli немесе ашытқы жасушасы) ДНҚ-сына енгізеді. Нәтижесінде бактерия қажетті ақуыз молекулаларын шығара бастайды. Осы жолмен алынған препараттар рекомбинантты деп аталады. Олар жоғары молекулалы қосылыстар және күрделі үш өлшемді кеңістіктік құрылымға ие.
Биосимиляр – биотехнологияны қолдану арқылы қайта өндірілген, бастапқы биотехнологиялық дәрілік препаратқа ұқсас және түпнұсқалық дәрілік заттың патентінің жарамдылық мерзімі өткеннен кейін тіркеуге ұсынылған дәрілік зат.
Биосимилярларды өндіруде өндірістің барлық кезеңдерінде сапаны бақылауға үлкен мән беріледі. ҚФК биохимиялық, физика-химиялық және микробиологиялық зертханаларды қоса алғанда, Қазақстандағы фармацевтикалық кәсіпорындар арасында сапаны бақылаудың ең жақсы жүйелерінің біріне ие.
ҚФК иммунобиологиялық, биофармацевтикалық және дәрілік өнімдерді өндіруге маманданған. Өндірістің бұл ерекшелігі инновациялық және Қазақстан Республикасында баламасы жоқ.
7.2 Биологиялық қауіпсіздік мәселелері ҒЗИ.
Биологиялық қауіпсіздік мәселелері ҒЗИ-ның 60 жылдан астам тарихы бар. Институт қауіптерді анықтау құралдары мен әдістерін әзірлеумен, биологиялық қауіпсіздікті бағалаумен және диагностикалық және профилактикалық препараттарды, оның ішінде адамның, жануарлар мен құстардың қауіпті және аса қауіпті вирустық ауруларына қарсы дайындаумен айналысады. Мұнда биологиялық қауіпсіздік, биотехнология, вирусология, микробиология, иммунология саласында үлкен жұмыс тәжірибесі жинақталған.
Институт ғалымдары 70-тен астам препаратты, оның ішінде 30 вакцинаны, 29 тест-жүйені және 15-тен астам түрлі биопрепараттарды әзірлеп, енгізді. Жыл сайын әртүрлі вакциналардың 27 млн.дозасы өндіріледі.
2021 жылы Әл-Фараби атындағы ғылым және техника саласындағы 2021 жылғы мемлекеттік сыйлық Биологиялық қауіпсіздік мәселелері ғылыми-зерттеу институтының 7 ғалымына, QazVac әзірлеген вакцинаның авторларына “Қазақстан Республикасының биологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету: озық ғылыми технологиялар және өндіріс” тақырыбындағы жұмыстар циклі үшін берілді.
7.3 QazBioPharm
Биотехнология саласындағы ғылыми зерттеулер мен әзірлемелермен айналысатын Ұлттық холдинг.
QazBioPharm холдингі 2022 жылдың шілдесінде жарғылық капиталға мемлекеттің 100% қатысуымен құрылды, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі акциялар пакетін иелену және пайдалану құқығына ие.
QazBioPharm қызметінің негізгі бағыттары:
– биотехнология саласында жұмыс істейтін еншілес ұйымдарды ұйымдастыру және басқару;
– биотехнология саласындағы ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер;
– инфекцияға қарсы препараттар саласындағы зерттеулер мен әзірлемелер;
– фармацевтикалық препараттар өндірісі;
– ветеринарияға арналған дәрілік препараттар өндірісі;
– фармацевтикалық препараттарды сату.
QazBioPharm мыналарды қамтамасыз ету үшін жұмыс істейді:
– биологиялық қауіпсіздік;
– биофармацевтикалық нарықтың инфрақұрылымын жақсарту;
– биофармацевтикалық ғылым мен өндірістің дамуына жәрдемдесу;
– мемлекет пен қоғамның биофармацевтикалық өнімге қажеттілігі.
QazBioPharm әртүрлі ведомстволар мен еншілес ұйымдар арасында биологиялық қауіпсіздік мәселелері бойынша басқарудың өзара әрекетін жүзеге асырады.
QazBioPharm құрылымына мыналар кіреді:
– «Инфекцияға қарсы препараттардың ғылыми орталығы»;
– «OtarBioPharm» биофармацевтикалық зауыты
– Қазақ ғылыми-зерттеу ветеринариялық институты;
– «Биомедпрепарат» ғылыми- талдау орталығы;
– Ұлттық биотехнология орталығы,
– «Республикалық микроорганизмдер коллекциясы».
7.4 «Каз-Диа- Тест» ЖШС
Бұл халықаралық GMP стандарттары бойынша құрастырылған осындай ауқымды және жоғары технологиялық деңгейдегі медициналық бұйымдардың Қазақстандағы алғашқы өндірісі. Ол Ресей, Қытай, АҚШ және Израиль серіктестерінің қатысуымен технологиялар трансферті арқылы ұйымдастырылған. «Каз-Диа-Тест» ЖШС өндірістік құрылымы 4 негізгі өндірістік цехқа бөлінген, олардың әрқайсысының өзіндік технологиялық бағыты және бөлме тазалығы сыныбы бар.
Бірінші цехта онкологиялық, урогенитальды аурулар, респираторлық инфекцияларды және тағы да басқа әртүрлі ауруларды диагностикалау үшін иммунохроматографиялық әдіс негізінде жедел тесттер шығару жоспарлануда.
Екінші цехта ПТР әдісіне негізделген тест-жүйелердің кең спектрі, соның ішінде онкологиялық ауруларды мақсатты диагностикалау үшін ПТР-диагностика шығарылады. Айта кету керек, бұл цехта “Б” тазалық класы бар. Бұл тазалық сыныбы оны ұйымдастыру жобалау тұрғысынан да, жабдықтары бар үй-жайлардың жұмысы мен күтімі, сондай-ақ қызметкерлердің біліктілігі тұрғысынан да ерекше жағдайларды талап етеді.
Үшінші цехта ИФА-диагностикаға арналған тест-жүйелердің үлкен ассортиментін шығару жоспарлануда. 100-ге жуық атауды диагностикалау үшін өнім шығару жоспарлануда.
Төртінші цехта-дайын қоректік ортасы бар бір реттік Петри табақтары шығарылады. Айта кету керек, бүкіл әлемде тек 4 өндірістік алаң бар, онда дайын қоректік ортасы бар бір реттік Петри табақшалары шығарылады және олардың бірі қазір Қазақстанда орналасқан.
Зауыт өндірістің әр кезеңінде өнім сапасын бақылауды жүзеге асыратын арнайы биотехнологиялық бақылау зертханасымен жабдықталған. Зертхана барлық қажетті жабдықтармен жабдықталған. Оның әртүрлі топтардың қоздырғыштарымен жұмыс істеуге және гельминттермен жұмыс істеуге рұқсаты бар. Әрине, мұнда жоғары білікті қызметкерлер жұмыс істейді.
7.5 «OTARBIOPHARM» ЖШС
Қазақстан Республикасындағы бірінші ірі толық циклді биофармацевтикалық зауыт. “QAZBIOPHARM” Ұлттық холдингі акционерлік қоғамының құрамына кіреді.
Кәсіпорын миссиясы:
– Отандық фармацевтикалық өнеркәсіпті дамыту
– Иммунобиологиялық препараттарды өндіру саласындағы кадрлардың біліктілігін арттыру
– ҚР патогендерден туындаған аурулардың алдын алуға және емдеуге арналған стратегиялық медициналық және ветеринариялық препараттардың импортына тәуелділігін төмендету, сондай-ақ төтенше жағдайлар туындаған кезеңде препараттардың құнын көтеруге байланысты тәуекелдерді болдырмау
– Елдің биологиялық қорғалу деңгейін арттыру.
